Η Μολδαβική ηγεσία στα χνάρια του Κιέβου
Έτσι περιέγραψε την κατάσταση στην Υπερδνειστερία ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, μιλώντας στο περιθώριο του διπλωματικού φόρουμ στην Αττάλεια της Τουρκίας και επικρίνοντας την πολιτική των μολδαβικών αρχών πρόσθεσε πως η προσφυγή της Υπερδνειστερίας στη Ρωσία προκλήθηκε από τη μολδαβική ηγεσία, η οποία “ακολουθεί τα βήματα” των αρχών του Κιέβου..
Η Υπερδνειστερία είναι μια μικρή ανεξάρτητη δημοκρατία κατά μήκος των ανατολικών συνόρων της Ουκρανίας, με ρωσόφωνη πλειοψηφία, και αναγνωρίζεται ως τέτοια από πολύ λίγες χώρες
Το 1990, η περιοχή αποσπάστηκε από την τότε σοβιετική Μολδαβία, η οποία είχε ρουμανική πλειοψηφία, και σχημάτισε ανεξάρτητη δημοκρατία. Το 1992, μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, φιλορώσοι αυτονομιστές διεξήγαγαν έναν σύντομο πόλεμο εναντίον των κυβερνητικών δυνάμεων της Μολδαβίας. Η Μόσχα βοήθησε στη διαμεσολάβηση για τον τερματισμό των συγκρούσεων και έστειλε μια ρωσική ειρηνευτική δύναμη σχεδόν 1.500 στρατιωτών που βρίσκεται ακόμη και σήμερα στη χώρα.
Από τους 450.000 κατοίκους της Υπερδνειστερίας, περισσότεροι από 220.000 έχουν ρωσική υπηκοότητα. Ένα ψήφισμα που εγκρίθηκε πριν λίγες ημέρες από το Κογκρέσο της αυτονομιστικής δημοκρατίας απευθύνεται στο Συμβούλιο της Ρωσικής Ομοσπονδίας και στην Κρατική Δούμα με αίτημα την λήψη μέτρων για την προστασία της Υπερδνειστερίας απέναντι σε αυτό που περιγράφεται ως “αυξανόμενη πίεση από τη Μολδαβία”.
Αυτό όμως δεν ήταν το πρώτο. Είχε προηγηθεί ένα ακόμα πιο “σκληρό” σχέδιο ψηφίσματος το οποίο ζητούσε την ένταξη της Υπερδνειστερίας στη Ρωσική Ομοσπονδία. Τελικά όμως για να εκτονωθεί η αυξανόμενη ένταση, προτιμήθηκε αντ’ αυτού ένα αίτημα για “προστασία” από τη Μόσχα.
Ωστόσο, η κατάσταση σε αυτή την περιοχή που βρίσκεται σφηνωμένη μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρουμανίας εξακολουθεί να είναι πολύ τεταμένη, κυρίως επειδή αποτελεί άμεσο σημείο τριβής μεταξύ των φιλοδοξιών διεύρυνσης της ΕΕ, από την μία και των δυνάμεων που πιέζουν για ισχυρότερους δεσμούς με τη Μόσχα, από την άλλη.
Τον Οκτώβριο, στη Μολδαβία είναι προγραμματισμένες εκλογές για την ανάδειξη του προέδρου και ταυτόχρονα θα διενεργηθεί δημοψήφισμα που θα απαντά στο ερώτημα αν θα πρέπει να συμπεριληφθεί στο σύνταγμα η δέσμευση για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εν τω μεταξύ η κυβέρνηση της Μολδαβίας έχει θέσει εκτός νόμου ορισμένους ηγέτες και κόμματα της αντιπολίτευσης με την κατηγορία του “φιλορωσισμού”. Συγκεκριμένα, το Shor, το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης που θεωρείται φιλορωσικό, διαλύθηκε τον Ιούνιο του 2023, επειδή βαρύνεται με την κατηγορία διοργάνωσης διαδηλώσεων που αποσταθεροποιούν τη χώρα. Οι βουλευτές του στο κοινοβούλιο, ενώ διατηρούν την εντολή τους, μπορούν να λειτουργούν μόνο ως “ανεξάρτητοι” και δεν μπορούν να ενταχθούν σε άλλες κοινοβουλευτικές ομάδες.
Εδώ και μήνες στους δρόμους του Κισινάου, της πρωτεύουσας της Μολδαβίας, πραγματοποιούνται διαδηλώσεις κατά της ακρίβειας, και οργανώνονται κυρίως από το Shor, αλλά και από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το οποίο κατηγορείται και αυτό ως φιλορωσικό από τη φιλοατλαντική κυβέρνηση.
Τον Ιούνιο του 2023, οι αγρότες βγήκαν επίσης στους δρόμους με τρακτέρ, μπλοκάροντας τους δρόμους από την πρωτεύουσα και απαιτώντας από την κυβέρνηση να αντισταθμίσει με επιδοτήσεις την πτώση της τιμής των αγροτικών προϊόντων λόγω της εισαγωγής δημητριακών από την Ουκρανία σε τιμές που διαμορφώνονται με πολιτικά κριτήρια. Μια διαμαρτυρία παρόμοια με εκείνες που πραγματοποίησαν οι αγρότες της Πολωνίας, της Σλοβακίας, της Ουγγαρίας και της Ρουμανίας.
Η απάντηση λοιπόν στο ερώτημα του τίτλου είναι εξαρτάται